انتشار : ۱۰ دی , ۱۴۰۰
قلعه کنگلو یا دژ کنگلو از جاهای دیدنی مازندارن است که با معماری بی نظیر و منحصربفرد از عهد ساسانی به جای مانده است. این قلعه از دورافتاده ترین و آبادترین قلعه های منطقه است، در شکاف بخشی از رشته کوه های البرز در سوادکوه قرار دارد. قلعه کنگلو با قرارگیری در یک استتار طبیعی و موقعیت سوق الجیشی در طول تاریخ از دستبرد، تجاوز، تخریب مغولان و حمله اعراب در امان مانده است.در ادامه با شیدرخ تراول همراه باشید تا این قلعه تاریخی را بیشتر بشناسید.
رزرو بلیط و هتل دلخواه خود را از شیدرخ تراول بخواهید.
قلعه کنگلو در مازندران
قلعه کنگلو به جای مانده از عهد ساسانی از یک هسته مرکزی و دو بازو تشکیل شده است و همچون عقابی با بال های باز خودنمایی می کند. دژ کنگلو از پلان منحصربفردی در میان قلاع و استحکامات دفاعی ایران برخوردار است که با بهره گیری از تکنیک های بومی البرز ساخته شده است و دارای معماری اشکانی-ساسانی است.
از این دژ سازه هایی با پلان چهارگوش و بقایای اندودکاری با کاوش باستان شناسی بیرون آمد که نشان می دهد برای دخیره آب و مایعات ایجاد شده اند.
نمای خارجی قلعه را یک باروی عظیم سنگی تشکیل می دهد که در قسمت میانی و طرفین آن، برج های دیده بانی تعبیه شده است. فضای داخلی این قلعه با توجه به بقایای آن، مدور و در دو طبقه ساخته شده بود که قسمت عمده آن از بین رفته و در حال ویرانی است. عمده مصالحی که در ساختمان قلعه به کار رفته عبارتند از: سنگ لاشه با ملات آهک و سنگ ریزه. با توجه به وضعیت معماری و سفال ها، احتمال می رود که این قلعه در دوره ساسانی یا اوایل عهد اسلامی، به تقلید از شیوه معماری دوره ساسانی بنا شده است. البته اثبات این مطلب نیاز به بررسی و کاوش بیشتر دارد.
سامان توفیق، سرپرست پروژه ملی غار-دژ اسپهبد خورشید وضعیت کنگلو را اینگونه به خبرنگاران توضیح می دهد:"قلعه کنگلو در جنوب رشته کوه "خرو رو" با ارتفاع ٣٦٢٠ متر قرار دارد اما بومیان این منطقه را چکل به معنی چکادکوه و صخره دست نیافتنی می نامند و دلیل انتخاب این نام هم این است که چکل آنقدر بلند است که خورشید هر روز برای طلوع از زیر آن بالا آمده و در هنگام غروب از یال غربی چکل پایین می رود".
یکی از جذابیت های این قلعه وجود سازه های چهارگوش و بقایای اندودکاری است که نشان می دهد در آن زمان از این امکانات برای ذخیره آب و مایعات استفاده می کردند. همچنین در محوطه پیرامون قلعه و با کاوش های باستان شناسی گورهایی بدست آمده که متعلق به اعصار آهن و دوره ساسانی است.
وی در خصوص کشفیات این قلعه می گوید:"یک نگین انگشتری پیدا شد که واژه فرحی به معنی خوشبختی و شادکامی روی آن به وضوح قابل رویت بود و نکته جالب تر دیگر این است که خط راس قلعه کنگلو دقیقا با وسط رشته کوه "خرو نرو" تنظیم شده و با توجه به پلان و فرم خاص این دژ، این گمانه وجود دارد که از این منطقه برای کاربرد نجومی و بررسی های اخترشناسان و محققان استفاده می شده است.
کنگلو به چه معناست؟
به گفته توفیق، کنگلو در زبان محلی مازندرانی به کنگلی هم معروف است که به معنای زنبور عسل است و شاید به دلیل اینکه کندوی زنبور عسل همشه یادآور و الهام بخش دژ و قلعه است، قلعه کنگلو هم اینگونه تشبیه و نامگذاری شده است. او همچنین می گوید: واژه "لی یا لو" در زبان مازندرانی به معنی غار یا شکفت است مانند اسامی غارهای پلنگ لی، دیولی، زلی و... که در البرز دیده می شوند.
از آریم تا شهریار این پژوهشگر به قرارگیری قلعه کنگلو در دره آریم اشاره می کند و می گوید: در وجه تسمیه نام "آریم" به شهر "آرم خواست" در متون جغرافیایی برمیخوریم که ریشه ساسانی دارد و در کوه قارن قرار داشته است.
در قرن سوم وقتی اعراب بر آل قارن غلبه می کنند، حکومت این کوهستان به شهریار باوندی واگذار می شود و نام کوه به شهریارکوه تغییر می یابد.
چگونه به قلعه کنگلو برویم؟
برای رسیدن به قلعه و روستای کنگلو بایستی قبل از دوآب در جاده فیروزکوه وارد جاده فرعی منطقه خطیرکوه شوید و بعد از طی کردن حدود ١٠ کیلومتر از پل سیمانی رودخانه عبور کنید.به جاده باریک، کمی ناامن و با پیچ های تند مواجه خوهید شد. از خروجی جاده اصلی(فیروزکوه) تا قلعه حدود ٢٠ کیلومتر راه در پیش دارید که بخشی از آن خاکی باکیفیتی است که ماشین های سواری هم قابلیت رفتن دارند.
سوالات و نظرات خود را درباره این مطلب با ما به اشتراک بگذارید.
عضویت در خبرنامه شیدرخ
مطالب مرتبط و خواندنی امروز:
آیا تا به حال به ارگ کریم خان زند رفته اید؟