برج رادکان

عده زیای از ما سفر به مشهد را تنها زیارت حرم امام رضا می دانیم اما در استان خراسان رضوی و شهر مشهد، مکان های تاریخی زیدی نیز برای بازدید وجود دارند. یکی از این بناهای تاریخی، برج رادکان است که معماری آن بسیار جالب توجه است. در ادامه این مطلب از شیدرخ تراول با ما همراه باشید و درباره این بنای تاریخی بیشتر بدانید.

برج رادکان کجاست؟

برج یا میل رادکان در استان خراسان رضوی، 80 کیلومتری شهر مشهد و 36 کیلومتری شهرستان چناران قرار دارد. این برج حدود 25 متر ارتفاع دارد، با بدنه ای استوانه ای شکل و گنبدی مخروطی از آثار دوره ایلخانان و قرن هفتم هجری است. بانی ساخت این برج را خواجه نصیرالدین طوسی می دانند که با دانش نجومی خود این برج را طراحی کرده است. نمای خارجی بنا تا ارتفاع 3 متری به صورت 12 ضلعی و پس از آن تا زیر گنبد دارای 36 ترک یا نیم استوانه بوده و داخل آن هشت ضلعی است.

تاریخچه برج رادکان

هرتسفلد برج رادکان را یک آرامگاه و بنای تاریخی می داند، مقبره یکی از حاکمان مغول به نام امیر ارغون مغول، اما در برخی منابع مقبره ارغون را در سلطانیه ذکر کردند.

احداث برج رادکان در سال 607 هجری قمری به پایان رسید. هرتسفلد ساخت آن را سال 680 هجری قمری ذکر کرده است و تاریخ نقوش بر کتیبه روی برج نیز سال 660 هجری قمری را که همزمان با اتمام ساخت بناهای وابسته به رصدخانه مراغه است را به عنوان تاریخ ساخت بنا نشان می دهد. حدود 800 سال پیش در دوره ایلخانان این بنا توسط خواجه نصیرالدین طوسی طراحی شد. معمار بنا احمدابن عمر نام داشت. میل رادکان در میان دشت توس قرار گرفته و بنای مشابه دیگری نیز در کردکوی وجود دارد که به رادکان غربی مشهور است. این بنا با قرارگیری در مسیر جاده ابریشم در گذشته راهنمای بازرگانان و مسافران بوده است.

معماری برج رادکان

برج رادکان حدود 36 متر ارتفاع دارد. قطر داخی بنا 14 متر و قطر خارجی آن 20 متر است. این برج با 12 دیوار خشتی بیرونی با پهنا و بلندی، پایه گذاری شده که برج را به 12 بخش 30 درجه ای تقسیم می کند. هر دیواره 30 درجه از زاویه افق را در بر میگیرد. دو دیوار مقابل هم ساخته شده است و بر دیواره 365 ترک ستونی وجود دارد که برج را به 36 ترک 10 درجه ای تقسیم کرده است. دقت در انتخاب مکان درها و دریچه ها در برج نشان می دهد که تعبیه آنها اتفاقی نبوده است. این برج د ارای منفذهای دوازده گانه است. بدنه برج آجرچینی ساده ای دارد و دارای تزیینات گچ بری است. برای استحکام بخشی بیشتر، حد فاصل بندهای آجرها با فشار انگشت دست به داخل فشرده شده است. ورودی بنا یصورت هلالی است، در ضلع جنوبی گنبد است. زیباترین بخش بنا، قسمت فوقانی آن است که از دو ردیف قطاربندی و و دو کتیبه کوفی و پهلوی تشکیل می شود. طراحی داخلی مدور و دارای نمایی ساده است.

برج رادکان چه کاربردی داشته؟

برخی معتقدند که برج رادکان در روزگار خود برای استفاده نجومی ساخته شده است. این برج دارای دوازده روزنه بوده و در عصر خود تنها وسیله برای تعیین چهارفصل، سال کبیسه و نوروز محسوب می شود.

سوالات و نظرات خود را درباره این مطلب با ما به اشتراک بگذارید

عضویت در خبرنامه شیدرخ تراول

مطالب مرتبط و خواندنی امروز:

آسبادهای نشتیفان

مدرسه غیاثیه خردگرد