انتشار : ۲۰ شهریور , ۱۴۰۱
تیمچه امین الدوله یکی از جاذبه های گردشگری کاشان در استان اصفهان و شاهکاری از معماری اصیل ایرانی است که در دوره قاجار به همت فرخ خان امین الدوله غفاری بنا شده است. هنرها و فنون به کار رفته در این تیمچه آن را به یکی از شاخص ترین بناهای معماری ایرانی تبدیل کرده است. در ادامه با شیدرخ تراول همراه باشید تا با این هنر ایرانی بیشتر آشنا شوید. برای شرکت در تور اصفهان از شیراز و بازدید از جاذبه های تاریخی و طبیعی این استان پهناور با کارشناسان تور شیدرخ تراول تماس بگیرید. صفر تا صد خدمات سفر خود را به شیدرخ بسپارید. از رزرو بلیط هواپیما اصفهان از شیراز گرفته تا رزرو بهترین هتل های اصفهان، راهنمای محلی در اصفهان، ترانسفر راحت و ایمن در اصفهان و ...
ساختار تیمچه امین الدوله
یکی از شاخصه های تیمچه امین الدوله که آن را نسبت به بناهای مشابه خود متمایز کرده، هندسه و معماری فوق العاده آن است چراکه پس از گذشت صد سال، هنوز کوچکترین رخنه و شکافی در اساس و بنیان این بنا نمی توان پیدا کرد. این بازار به خوبی بیانگر دانش و علم ریاضی و نبوغ سازندگانش می باشد زیرا زمانی که به تماشای این بازار می ایستید، به خوبی خواهید دید که چگونه با استفاده از اشکال هندسی اثری ماندگار و اعجاب آور را خلق کرده اند. در رابطه با جزئیات معماری تیمچه امین الدوله باید گفت که سرای سرپوشیده وسیعی بوده که در سال ١٢٥٨ و به همت فرخ خان غفاری ملقب به امین الدوله ساخته شد.
تزئینات هندسی سقف کاروانسرا که بوسیله مقرنس کاری با آجر و کاشی به عمل آمده و به سبک خاص ایرانی طاق بندی شده، بوسیه نمایش هندسه دقیق و طرح دلپسندش، منظره بسیار جالب و مطبوع و بی نهایت زیبایی را بدان بخشیده است.
تیمچه امین الدوله در میانه بازار تاریخی کاشان قرار گرفته که البته بعد از بازسازی به بازارهای کاشان اضافه شده است. در این خصوص باید گفت که بازار تاریخی کاشان، پس از زلزله ای که در اواخر قرن دوازدهم هجری قمری به وقوع پیوست، تخریب شده و در زمان قاجار و به همت امین الدوله جانی تازه گرفت.
هنر معماری ایرانی و خلاقیت مردمان این دیار دست به دست هم داده اند تا کاروانسرای بسیار مجللی در بازار کاشان به وجود آید. هر چند که قدمت تیمچه امین الدوله به قرن دوازدهم بر می گردد، اما متاسفانه این بازار و کاروانسرا بر اثر بلایای طبیعی زلزله کاملا تخریب شد و در دوره قاجار توسط معماران هنرمند ایرانی دوباره به صورت بسیار مستحکم و مقاوم در برابر هر گونه بلای طبیعی و آفت احیا و بازسازی شده است.
ظرافت هایی که معماران در این بازار به کار برده اند، همچنین اشکال بسیار جالب و تماشایی که با آجرها و کاشی ها در این آثار باستانی به وجود آورده اند، زیبایی بنا را به سر حد کمال رسانده اند. مقرنس کاری ها و کاشی کاری هایی که هیچ تقلیدی در آنها از هیچ جای دنیا دیده نمی شود، مختص معماری اصیل ایرانی است.
کاروانسرای امین الدوله با آن که ملک خصوصی اشخاص می باشد و خوشبختانه بر اثر استوار بودن اساس و بنیان آن، تا کنون احتیاج به هیچ گونه تغییر و تصرفی در ابنیه آن پیش نیامده، و صد در صد به وضع اسلوب و صورت اولیه خود باقیمانده، مگر آنکه اغلب در و پنجره های چوبی آن، که به رسم قدیم ارسی بوده تبدیل به در و پنجره شیشه ای شده است.
کاروانسرای امین الدوله توسط دو در بزرگ چوبی به بازار متصل می شود. یکی از درها از چهارسو به صحن کوچک هشت ضلعی و در دیگر به صحن بزرگ مربع مستطیل شکل جنوبی. این مجموعه سرای واحدی را شکل می دهد که به عقیده کارشناسان یکی از بهترین شاهکارهای برازنده معماری اصیل ایران در نیمه دوم قرن سیزدهم هجری و نماینده فنون گوناگون این هنر به شمار می رود.
تیمچه امین الدوله امروزه محل فروش فرش های دستبافی است که حاصل هنر انگشتان مردم خوش ذوق کاشان است و در زمان ورود به این بازار و کاروانسرا شاهد آنها خواهید بود.
تیمچه امین الدوله در تاریخ ٢٩ دی ماه ١٣٥٣ به شماره ١٠١٦ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
تزئینات تیمچه امین الدوله
دیولافوای فرانسوی اواخر قرن گذشته هنگام مسافرت خود به ایران که مطالعات دقیقی راجع به آثار و ابنیه تاریخی به عمل آورده، درباره کاروانسراهای کاشان و به خصوص در مورد تیمچه امین الدوله در سفرنامه خود، چنین اظهار عقیده می کند:
"بازار این شهر وسیع است و سقف آن دارای گنبدهای کوچکی است که به هم پیوسته و جا به جا کاروانسرایی هست که مخزن مال التجاره است. این کاروانسراها تاجرنشین و غیر از آنهایی هستند که مسافرین در آنها منزل می کنند. اینها دارای بناهای مجلل و مزینی هستند. یکی از بهترین نمونه های آنها کاروانسرای تازه ایست که تجار ساخته اند. شکل آن مانند منشور مربع القاعده است و در دو طرف آن درب ورودی دارد. تمام بنا با آجر است و نمایش قشنگی دارد. در سقف آن هم سه وزنه بزرگ است که به قدر کافی محوطه را روشن می کند. این بنای مهم که پر از مال التجاره های گرانبها است، بهتر از هر گونه احصائیه و محاسبه ای اهمیت تجاری و آبادی و ترقی شهر را نشان می دهد".
در آخر می توان گفت که در وجود تمام مردم ایران، هوشی سرشار و خلاقیتی عجیب نهفته است که اگر غیر از این بود، این همه آثار حیرت انگیز و دیدنی به دست این مردمان ساخته نمی شد. مردمان این دیار باهوش و ذکاوت خود و با کمترین امکانات، به مدد دانش و خلاقیت و تصویرسازی قوی ذهنی که دارند، شاهکارهایی به وجود آورده اند که امروزه ما با دیدن آنها به وجد می آییم و از این همه زیبایی ها و توانایی هیجان زده می شویم.
سوالات و نظرات خود را درباره این مطلب با ما به اشتراک بگذارید.
عضویت در خبرنامه شیدرخ
مطالب مرتبط و خواندنی امروز:
کاروانسرای سعدالسلطنه را می شناسید؟
آیا تا به حال به میدان امیر چخماق یزد رفته اید؟
شیدرخ تراول برگزار کننده انواع تورهای داخلی و ایرانگردی
