انتشار : ۲۰ تیر , ۱۴۰۰
کاروانسرای سعدالسلطنه که در مرکز شهر قزوین با نام سرای سعدالسلطنه نیز شناخته می شود، بزرگ ترین کاروانسرای سرپوشیده جهان و بزرگ ترین کاروانسرای درون شهری ایران است. این کاروانسرا دارای چندین حمام، سرا، تیمچه، شترخان، راسته، چهارسوق، مسجد، چایخانه و... می باشد. نقش این کاروانسرا در گذشته به عنوان یک سرای بازرگانی بوده است. در ادامه با شیدرخ تراول همراه باشید تا با این کاروانسرای کهن و متفاوت بیشتر آشنا شوید.
رزرو بلیط و هتل دلخواه خود را از شیدرخ تراول بخواهید.
درباره کاروانسرای سعدالسلطنه
کاروانسرای سعدالسلطنه را با نام های دیگری همچون سرای سعدیه، سرای سعادت، بازارچه سعدالسلطنه نیز می شناسند. این کاروانسرا در مرکز شهر قزوین در خیابان امام خمینی قرار دارد. ورودی اصلی کاروانسرای سعدالسلطنه از خیابان امام خمینی است که ٤ طاق نما در طرفین داشته و سقف آن نورگیر ندارد و به صورت عرقچین ساخته شده است و خیابان را به حیاط اصلی سرای سعدالسلطنه متصل می سازد.
ورودی این کاروانسرا بسیار زیبا با نورپردازی نارنجی رنگ است که شما را به سوی خود خواهد کشاند. در آنجا غرفه های بسیار جذابی را خواهید یافت که با چهارچوب های زیبای چوبی مزین گشته اند و محصولات ایرانی بسیار نفیس نظیر: صنایع چوب، صنایع دستی، آثار هنرهای تجسمی، خطاطی و... را ارائه می دهند.
مجموعه تاریخی سعدالسلطنه یکی از ارزشمندترین آثار دوره قاجاریه و یکی از ٣٨ بنای منتخب میراث فرهنگی کشور است. این مجموعه در هسته تاریخی شهر دوره صفویه و مرکز ثقل امروزه شهر قزوین به شمار می آید.
این اثر تاریخی بی نظیر یکی از بزرگ ترین بناهای عمومی و سراهای بازرگانی کشور در دوره قاجار محسوب می شود که مشتمل بر تعدادی سراهای تو در تو و پیوسته که شامل ٦ حیاط با نام های ١-سعدیه، ٢- سعدالسلطنه، ٣- نگارالسلطنه، ٤- قهرمانی، ٥- بهشتی، ٦- راسته وزیر است. این مجموعه سراها از لحاظ معماری و شالوده ساخته شده از پوشش آجری و یکی از سرپاترین و نمونه عالی یک سرای بازرگانی به حساب می آید. این مجموعه دارای ماهیتی درون گرا است و بزرگ ترین بازار سرپوشیده دوره قاجار در ایران به حساب می آید.
تاریخچه سرای سعدالسلطنه
کاورانسرای سعدالسلطنه در اواخر سلطنت ناصرالدین شاه و در دوران قاجار، به دستور فرماندار وقت قزوین یعنی محمدباقرخان سعدالسلطنه ساخته شد که به فرمان او نام خودش را روی این بنا گذاشتند. به دستور محمدباقرخان سعدالسلطنه قرار شد ٢ معمار اصفهانی و قزوینی و یک کاروانسرای ٧ هکتاری با ٤٠٠ حجره در داخل سطح شهر بسازند که بالاخره کار ساخت این مجموعه بی نظیر در سال ١٣١٢ هجری قمری به پایان رسید. تا پیش از زمان جنگ جهانی اول سرای سعدالسلطنه قزوین به عنوان یک واحد مستقل تجاری فعالیت بسیار چشمگیر و قابل توجهی داشت. اما بعد از جنگ جهانی اول آنجا بیشتر تبدیل به غرفه های تولیدی نظیر کفاشی، فرش بافی، چوب بری و... شد. با گذشت زمان سرای سعدالسلطنه حتی تا مدت ها بعنوان "بازار چوب" در میان مردم معروف بود.
معماری سرای سعدالسلطنه قزوین
چهارسوق یکی از مهم ترین بخش های سرای سعدالسلطنه قزوین است که یک گنبد بسیار چشم نواز و کاشی کاری شده دارد. یکی از شاخصه های سرای سعدالسلطنه این است که هر قسمت از آن یک نام بسیار زیبای ایرانی دارد که در بالا به آن اشاره کردیم. از بین حیاط های این کاروانسرا، حیاط سعدالسلطنه از همه بزرگ تر است و مساحت آن به ٣٠٧٣ متر مربع می رسد. زیبایی بی حد و مرز معماری سنتی ایرانی و مرمت استادانه در دیوارها و سقف های گنبدی شکل این سرا چشم ها را درگیر خودش می کند. چینش آجرها با مهارت و ظرافتی خاص، نورپردازی بی بدیل فضای داخلی سرا و... از دیگر ویژگی های این بنا هستند.
کاروانسرای سعدالسلطنه با مساحت ٢٦ هزار متر مربع از کامل ترین و وسیع ترین سراهای سنتی ایران محسوب می شود. عملیات مرمت این مجموعه نیز در قالب تفاهم نامه از طریق صندوق احیا و بهره برداری از اماکن تاریخی و فرهنگی سازمان میراث فرهنگی به سازمان بهسازی و نوسازی شهرداری قزوین واگذار شد و عملیات اجرایی مرمت ادامه دارد و این بنا روند مطلوبی را در حوزه مرمت و بازسازی طی می کند.
این اثر تاریخی در ابتدا در تاریخ ١٧/٩/١٣١٦ با شماره ثبت ١٠٢١ در زیرمجوعه بازار قزوین ثبت شد. سپس در مورخ ١١/٥/١٣٧٧ با شماره ٢٠٨٩ به صورت مجزا به نام کاروانسرای سعدالسلطنه ثبت و بعدها گرمابه سعدیه با شماره ١٢٥٩٨ در تاریخ ١١/٥/١٣٨٤ از کارونسرا جدا گردید.
سوالات و نظرات خود را درباره این مطلب با ما به اشتراک بگذاید.
عضویت در خبرنامه شیدرخ
مطالب مرتبط و خواندنی امروز:
آیا به میدان نقش جهان رفته اید؟