نقره یکی از فلزات کمیاب و گران بهاست که اغلب به عنوان یک فلز زینتی در موارد زیادی از جمله برای ساخت جواهرات، لوازم تزیینی و ظروف استفاده میشود. تاریخ کشف این فلز به ۴۰۰۰ سال قبل بر میگردد و در کشور ایران نیز از زمان باستان ، مردمان ایران زمین با این فلز آشنایی داشته و از آن استفاده بهینه میکردند. در این مطلب از شیدرخ تراول قصد داریم شما را با هنر نقره کاری آشنا کنیم.
تماس با کارشناسان تور
تاریخچه هنر نقره کاری
اولین نمونه های استفاده از فلز نقره در تپه سیلک کاشان متعلق به هزاره چهارم ق.م بوده است که طبق آثار کشف شده، مردم این ناحیه با کاربرد این فلز، پالایش و ساخت اشیا سیمین آشنایی کامل داشته اند.در زمان هخامنشیان نیز از این فلز استفاده های زیادی برای ساخت ظروف و لوح ها میشده است. در نقاط مختلف ایران، معادن بسیاری از این فلز وجود دارد از جمله معادن نخلک در کویر لوت که در زمان ساسانیان محلی برای استخراج این فلز و استفاده از آن بوده است هنر نقره کاری در زمان ساسانی رونق زیادی داشته است و آنها سه روش را در ساخت ظروف سیمین به کار می بردند: ۱-ساخت اشیا نقره به وسیله چکش کاری ۲-هنر فلزکاری ریختگی در اشیا سیمین ۳- ساخت ظروف آستردار . با گذشت زمان هنرمندان ایرانی به این هنر تکامل بخشیدند و با خلاقیت خود آثاری بی نظیر را به جا گذاشته اند.
روش ساخت:
برای ساخت ظروف نقره ، ابتدا نقره را با مس عیار می کنند و سپس آن را ذوب میکنند و داخل قالبی به نام "ریچه" می ریزند و به صورت شمش در می آید و شمشها را به ضخامتهای مورد نیاز در می آورند. بعد از این مرحله از روشهای متفاوتی استفاده میکنند:
- چکش کاری: در این روش برای ساخت ظروف تنها از چکش استفاده میشود و با چکش شکل موردنظر را فرم میدهند
- خمکاری با استفاده از قالب: در این روش ورقهای نقره را روی قالبهای مخصوصی می کشند و به وسیله میله ای آن قدر ورق را روی قالب میکشند تا شکل قالب به خود بگیرد.
- ریخته گری: ساخت ظروف به وسیله قالبهایی از جنس نقره، برنج و بخصوص آلومینیوم است به این صورت که درون یک قالب مخصوص، نقره مذاب می ریزند و پس از خنک شدن نقره فرم گرفته را جدا می کنند.
پرسکاری: در این روش با استفاده از یک قالب و دستگاه پرس، نقره را به شکل مورد نظر در می آورند.
تور سالمندان شیدرخ تراول
ابزار کار هنر نقره کاری
- کوره(کوروک): برای ذوب کردن و ایجاد حرارت و لحیم کاری نقره از این وسیله استفاده می شود که معمولا در شش نوع موجود می باشد: کوره سرپایی، کوره اکسیژن و گاز،کوره زمینی،کوره گازی، کوره بنزینی و الکتریکی
- قیچی: از این وسیله برای بریدن ورقه ها و مفتول نقره استفاده می شود.
- سندان: وسیله ای است که برای کوبیدن و صیقل دادن نقره استفاده می شود.
- سوهان: برای ساییدن و هموار کردن پلیسه های نقره استفاده می شود.
- چکش: برای کوبیدن ورقه های نقره استفاده می شود که در اندازه های مختلف و شکل های متفاوتی وجود دارد. انتخاب چکش با توجه به وزن آن می باشد.
- ریچه: یک قالب دسته دار از جنس آهن است. نقره مذاب را درون آن می ریزند و به صورت شمش و یا مفتول در می آورند.
- ماشه: ابزاری است که با آن در لحیم کاری و جابجا کردن ورق های گرم نقره و آتش کاری استفاده می شود.
- دستگاه نورد: این دستگاه که در طلاسازی و نقره سازی استفاده می شود برای تبدیل نقره به مفتول تبدیل می شود.
- پرگار: ابزاری فولادی است که برای رسم انواع خطوط، دایره ها، قوس ها و جدول بندی حاشیه های طرح ها بر روی ظرف نقره کاری استفاده می شود.
- بوته: ظرفی است از جنس خاک نسوز که در حجم های مختلف برای ذوب کردن نقره بکار برده می شود.
- اره کمان : وسیله ای است از جنس فلز به شکل منحنی که یک سر آزاد آن به دسته چوب متصل است و تیغه ها با شماره های متفاوت توسط پیچ به دو سر کمان متصل می شود. این وسیله جهت شبکه سازی در نقره سازی استفاده می شود.
- مصقل: ابزاری است فولادی که با کمک و فشار دست بر روی آن نقره صیقلی و براق می شود.
فلز نقره خواص زیادی هم برای زنان و هم برای مردان دارد. این فلز تاثیر زیادی بر گردش خون دارد که باعث آرامش میشود. همچنین
آثار مفیدی بر روی پوست دارد و ضد عفونی کننده است.
سوالات و نظرات خود را درباره این مطلب با ما به اشتراک بگذارید
عضویت در خبرنامه شیدرخ تراول
مطالب مرتبط و خواندنی امروز:
هنر میناکاری
از کاشی هفت رنگ چه می دانید؟
