انتشار : ۱۷ آبان , ۱۴۰۳
عشایر سیستان بلوچستان گردشگری عشایر میز ملی گردشگری عشایر معاونت گردشگری دفتر توسع گردشگری داخلی
دبیر میز ملی گردشگری عشایر در مورد گردشگری عشایر با در نظر گرفتن نظرات متخصصین گردشگری پایدار و وضعیت تنوع قومی در ایران که می تواند در بخش گردگری قومی در نیا حرف اول را بزند ، در این مورد با پتانسل های که در عشایر از نظر سبک زندگی و صنایع دستی دارند که بخشی از تورهای تجربه محور می باشد به راحتی در جذب توریست می توانیم گام های بزرگی برداریم ، این مهم نیازمند رعایت نکاتی از جمله پایدار بودن ، حفظ محیط زیست و وجود قوانین ورود گردشگر به بخش عشایری ، اموزش افراد بومی ، ایجاد کارگاه های اموزشی ، پژوهش در مورد ساختار زتدگی و معرفی این سبک زندگی ، ایجاد بسته های تور تخصصی عشایر و معرفی به آژانس ها و حضور در نمایشگاها و.. می تواند نقش مهمی در این گردشگر عشایر ایجاد کند ،حال استان سیستان بلوچستان با پیشینه چند هزار ساله این پتانسیل گردشگری قومی را دارا می باشد
ایران سرزمین تنوع قومی اقوام و عشایر که در نیا نظیر ندارد حال ای مهم را میتوان در گوشه گوشه این کشور زیبا یافت ،سبک و ساختار زندگی که هزاران سال قدمت دارد و در حال افول هست ونیازمند عزم جدی می باشد و گردشگری بر پایه اصول می تواند کمک شایانی در حفظ ای سبک زندگی اگر بر اساس گردشگری پایدار باشد کمک کند هدف میز ملی عشایر در همین راستا همین شناسایی و اموزش فعالان می باشد انیدواریم با کمک معاونت گردشگری کشور و دفتر توسعه داخلی و سازمان امور عشایر بتوان گام های در این جهت برداشت
از دیر باز جامعه ی عشایری در کشور ایران و سایر کشورهای جهان با مشکلات عدیده ای مواجه بوده است و مسائل این جامعه ی پرتلاش و سرسخت و در عین حال کم توقع، به دلایل مختلف، به ویژه از نظر موقعیت جغرافیایی زندگی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی به سادگی قابل حل نبوده است. لیکن، در این زمینه کارگسترده ای جهت رسیدگی به وضع آن و یا اسکان به وسیله دولت ها صورت گرفته و در طول اعصار مختلف تعداد قابل توجهی از آنان تخته قاپو شده اند و یا به شکل خود جوش اسکان یافته اند.
جمعیت عشایری استان سیستان و بلوچستان در سر شماری اجتماعی – اقتصادی عشایر کوچنده ی کشور در سال 1377، در محل استقرار ییلاقی 84305 نفر جمعیت و در محل استقرار قشلاقی 92964 نفر جمعیت بوده اند. در سال 1390 جمعیت عشایر استان برابر102000 نفر اعلام شده است که این امر بیانگر این است که با توجه به افزایش جمعیت کشور، اسکان برنامه ریزی شده و یا خودجوش عشایر، از افزایش بیش از حد جمعیت عشایر استان جلوگیری نموده است.
لذا اوج کوچ و اقتدار کوچ نشینان استان به مرور رو به افول گراییده و دیگر از آنهمه تحرک و اقتدار به جز معدودی کوچ رو، خبری نیست و آنان نیز به مرور روستاها و شهر ها را به جای کوچ بر خواهند گزید و طبیعت سرسخت و خشن این منطقه را به حال خود خواهند گذاشت.
در زمینه ی رسیدگی به وضعیت عشایر استان سیستان و بلوچستان و رفع محرومیت این قشر زحمتکش نیز تحقیقات در خور توجهی با بهره گیری از کارشناسان و محققان با تجربه، صورت گرفته است و با اعتقاد به این که حضرت امام (ره) عشایر را (ذخایر انقلاب) نامیده اند، بیشترین عنایت مسؤولین در راستای کمک به آنان قرار گرفته است و ضمن این که بخش عمده ای از عشایر اسکان یافته اند، برای کوچروها نیز کارهای بایسته و رسیدگی های لازم صورت گرفته و امکانات نسبتاً مناسبی برای آنان فراهم گردیده است که در این مقاله به اختصار به آن پرداخته می شود
در سیستان بیش از ۳۰ طایفه زندگى مىکنند که بسیارى از آنها به دامدارى و کشاورزى اشتغال دارند. برخى از این طوایف تخته قاپو شده و برخى از آنان هنوز به سنت کوچ نشینى و چادر نشینى خود ادامه مىدهند.
برخى از این طوایف و عشایر عبارتند از: شهرکى، براهویى، سرابندى، سرگلزایى، بارکزایى، سنجرانى، نارویى، راشکى، میرشکار و دیگر طوایف.
اقوام و طایفه‌های سیستان و بلوچستان، به اقوامی گفته میشود که در استان سیستان و بلوچستان سکونت داشته‌اند و یا زندگی می‌کنند و از لحاظ ساختار طایفه‌ای، قومی و نوع سکونت به پانزده گروه تقسیم می‌شوند.
بازماندگان قدیمی و اصیل سیستان که توانسته‌اند نسل خویش را ازخطر قتل عام‌ها و کشتارهای دسته جمعی مغولان، تیموریان، و ازبک‌ها حفظ کنند، شامل: طایفه‌های پودینه، میر، کاظمی،کیخا، کیانی، کمالی، ارابیب و پهلوان و نورا
طوایفی که معتقدند ریشه قومی آنان عرب میباشد، شامل: گمشادزهی،نهتانی،سالارزهی، کول و صیاد
صنایع دستی عشایر بلوچ
وزن دوزي، خامه دوزي، سفال و پريوار و خامه دوزي از جمله مهمترين آثار صنايع دستي عشاير سيستان و بلوچستان است كه با توجه به برخورداري از كيفيت، تركيب رنگ، نحوه توليد، خلاقيت و نوآوري بازار پسندي بالايي دارند. ومواردی دیگر که نیازمند معرفی میباشد
سیاه چادر عشایر بلوچ گدام
گدام ، سیاه چادر بلوچی است که به گدان و یا پلاس هم معروف است که به‌عنوان سرپناه و منزل استفاده میشود و بافت آن توسط زنان و دختران به‌ویژه زنان عشایر انجام میشود که از اصلی‌ترین کارهای روزمره آنان محسوب میشود. گدام بر اساس نیاز مردم منطقه به سرپناه مناسب، وفور ماده اولیه ساخت که همان موی بز است، سادگی بافت، قابل حمل‌بودن، به شکل‌های دلخواه درآمدن، وضعیت آب و هوایی منطقه از یک ساختار ساده تشکیل شده اما کاربرد سکونتی آن باعث شده بود تا از رونق مناسبی در زندگی مردم به‌ویژه زندگی عشایری و پای‌کوهی محسوب شود. گدام بنابر نیاز خانواده‌ها و جمعیت آنان ابعاد مختلفی دارد که ابعاد ۶.۱۲ و ۱۸ متری بیشترین کاربرد را داشته است
ساخار خانواده عشایر بلوچ
در کل ساختار زندگی عشایر بر طبیعت و مرد سالاری گره خورده و یک زندگی روزه مره که بحث خودکفا بودن عشایر هست و از خانواده ، طایفه ، قبیله و ایل تشکیل شده و احترام به بزرگان اهمیت زیادی دارد و کودک زیاد به معنای نیروی کار قلمداد میشود چون زندگی سخت هست
میز ملی گردشگری عشایر عشایرگردی تور عشایر میز ملی عشایر تور عشایر تور بلوچ
