در هفته اخیر نمایشگاهی با عنوان میز ملی عشایر در شیراز برگزار شد. هنگام بازدید و تهیه گزارش از این نمایشگاه، فرصتی دست داد تا دبیر این رویداد گفت‌وگویی داشته باشیم.

اسماعیل خسروانی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا با اشاره به اینکه ایران در زمینه گردشگری قومی، ظرفیت‌های بالقوه بزرگی دارد، گفت: ما در دنیا می‌توانیم حرف اول را بزنیم. اقوام زیادی در ایران داریم و طایفه‌های زیاد عشایری که از نظر تعداد و تنوع، در دنیا بی‌نظیر است.

وی افزود: متاسفانه کشوری مثل مغولستان تنها با یک قوم، توانسته در دنیا رتبه اول گردشگری قومی را به خود اختصاص دهد. آن‌ها سالانه ۲ تا ۳ میلیون دلار از این راه درآمد کسب می‌کنند اما در ایران با وجود تنوع بسیار بالا، برنامه‌ریزی مناسبی برای این موضوع انجام نشده بود. حالا نیازمند این هستیم که برنامه‌ریزی درستی انجام شود و فعالانی که در این حوزه کار می‌کنند، نظم‌دهی و سازماندهی شوند. معاونت گردشگریِ وزارت میراث فرهنگی گام بزرگی را در این زمینه برداشت و با راه‌اندازی میزهای تخصصی شبیه آنچه در شیراز اتفاق افتاد، سعی کرده است به سمت حرفه‌ای شدن گردشگری عشایر برود.

دبیر میز ملی گردشگری عشایر ادامه داد: این رویداد، اولین رویداد تخصصی گردشگری عشایری است که در آن از اقوام مختلف کشور دعوت به عمل آمده تا بیایند، خودشان، کارها و محصولاتشان را معرفی کنند. عشایر می‌توانند با برگزاری کارگاه آموزشی، بسته‌های گردشگری ناحیه خودشان را معرفی کنند. ما هم نحوه نوشتن این بسته‌ها را آموز می‌دهیم تا بتوانند وارد بازار گردشگری شوند. گردشگری می‌تواند کمک بزرگی در حفظ آثار و حتی ادبیات آنها کند و همچنین یک کمک اقتصادی برایشان باشد.

او که دو دهه در زمینه گردشگری پیشینه فعالیت دارد، با اشاره به ضرورت پرداختن به مسئله اقتصاد عشایر، گفت: با خشکسالی‌هایی که در سال‌های اخیر اتفاق افتاده و به عشایر ضربه زده است، باید این آسیب به شکل دیگری جبران شود و گردشگری یکی از راه‌هایی است که با آن می‌شود زندگی این قشر را رونق داد. نمایشگاه‌ها و جشنواره‌هایی که در دنیا برگزار می‌شوند، خود به خود گردشگرپذیر هستند اما در ایران هنوز با شیوه‌های خیلی قدیمی کار می‌شود. یعنی اقوام یک سری چادر می‌زنند و یک کارهای تکراری انجام می‌دهند و همه چیز در همین بازدیدها خلاصه می‌شود. هدف باید این باشد که مردم به حضور در مناطق عشایری ترغیب شوند، نه اینکه عشایر بیایند به مردم شهرنشین سر بزنند! ما سعی کردیم در میز ملی گردشگری عشایر، به مردم آموزش می‌دهیم که چگونه وارد مناطق عشایری شوند. چگونگی حفظ محیط زیست را به آنها آموزش می‌دهیم. قوانینی که باید رعایت کنند تا تضاد فرهنگی و مشکلی به وجود نیاید.

خسروانی با بیان اینکه تا کنون کاری در زمینه برندسازی و معرفی عشایر ایران به دنیا انجام نشده است، افزود: انحصارطلبی یکی دیگر از چیزهایی بوده که باعث عدم ترویج گردشگری در این حوزه شده‌ است. در حالی‌که ما عشایر زیادی داریم که پای کار هستند و فقط نیاز به معرفی دارند. دفتر توسعه گردشگری وزارت میراث فرهنگی، در این زمینه اقدامات خوبی انجام داده است که با استقبال خوب عشایر نیز مواجه شده است.

این فعال گردشگری که در یک دهه اخیر به صورت تخصصی در زمینه گردشگری عشایری فعال است، یکی از اتفاقات خوب جشنواره اخیر را برگزاری کارگاه آموزشی عنوان کرد و گفت: بنای اصلی این رویداد بر برگزاری کارگاه آموزشی گذاشته شده بود و راهنماهایی که دارای کارت و مجوز رسمی هستند، به آموزش دانشجویان و علاقه‌مندان پرداختند. نحوه ساخت صنایع دستی و همچنین نحوه پخت خوراکی‌های عشایری آموزش داده شد و یک کار حرفه‌ای و تخصصی انجام شد.

دبیر میز ملی گردشگری عشایر به این مسئله که در نخستین دوره برگزاری این رویداد، نواقص مختلفی به چشم می‌خورد، اذعان دارد. خسروانی در این باره گفت: طبیعی است که کم و کسری‌هایی در گام نخست وجود داشته باشد. کار نوینی شروع شده که امیدواریم تداوم داشته باشد. ساختار عشایر باید حفظ و در عین حال، به‌روز شود و ما در میز ملی گردشگری، به دنبال همین مسائل هستیم.

وی با اشاره به اینکه در ۱۰ سال گذشته، جمعیت عشایر کشور به شدت کاهش یافته است، گفت: ۱۰ سال پیش ما حدود دو میلیون نفر عشایر داشتیم اما حالا این رقم به حدود یک میلیون نفر کاهش یافته است. این یک زنگ خطر است و دولت وظیفه دارد که علاوه بر کمک‌هایی مثل نفت و آرد به عشایر، به آنها ماهی‌گیری را هم بیاموزد. کسی که می‌خواهد به گردشگری عشایری ورود کند باید تخصص داشته باشد.

اسماعیل خسروانی در پایان گفت: برای دستیابی به اهدافمان در زمینه گردشگری عشایری، نیاز به یک سری قوانین داریم. در این زمینه تحقیقاتی هم انجام داده‌ایم که به استانداردهای دنیا، بر اساس فرهنگ ایرانی، نزدیک شویم.

 به گزارش ایسنا، نخستین نمایشگاه ملی گردشگری عشایری از روز دوشنبه، ۲۲ آبان آغاز شده بود و تا جمعه، ۲۶ این ماه ادامه داشت.

گروه‌هایی از استان‌های فارس، چهارمحال و بختیاری، کهکیلویه و بویراحمد، کرمان و خوزستان به عنوان در این نمایشگاه حضور داشتند.

این رویداد با حضور اقای شالبافیان معاونت محترم گردشگری کشور افتتاح گردید

گردشگری عشایر تور عشایر میز ملی گردشگری عشایر دبیر میز ملی عشایر