انتشار : ۱۸ مرداد , ۱۴۰۲
مسجد آقابزرگ یکی از جاذبه های تاریخی شهر کاشان است که قدمت آن به دوره قاجار باز می گردد. جالب است بدانید که مسجد آقابزرگ تنها مسجد پنج طبقه جهان است. این مسجد جلوه ای از فرهنگ ایرانی و اسلامی است که در دل کویر خودنمایی می کند. در ادامه با شیدرخ تراول همراه باشید تا درباره این مسجد باشکوه و تاریخی بیشتر بدانید.
رزرو بلیط و هتل دلخواه خود را از ما بخواهید.
مسجد آقابزرگ کجاست؟
مسجد آقابزرگ یکی از جاذبه های دیدنی شهر کاشان است که در کوچه ای هم نام خود در خیابان فاضل نراقی قرار گرفنه است.
تاریخچه مسجد آقابزرگ کاشان
مسجد آقابزرگ در واقع متشکل از مسجد و مدرسه ایست که منسوب به ملا مهدی نراقی می باشد. این مسجد در زمان سلطنت محمدخان قاجار توسط خیری به نام حاج محمدتقی خانبان و پسرش ساخته شد. وی از مجتهدان بزرگ شهر کاشان بود. ساخت مسجد در دوران سلطنت ناصرالدین شاه قاجار به پاسان رسید.
علت نامگذاری مسجد آقابزرگ
آخرین فرزند محمد مهدی نراقی پس از مرگ وی به دنیا آمد. طبق رسم قدیم، نام پدر را برای او انتخاب کردند. پس از مدتی او نیز همانند پدر مجتهد شد و به دلیل تشابه اسمی با نام ملامحمد، مردم پدرش را آقابزرگ و خودش را آقاکوچک نامیدند. محمدشاه قاجار در زمان سفرش به اصفهان و اقامت در شهر کاشان، با تعدادی از علمای شهر که یکی از آنها آقاکوچک بود ملاقات می کند. محمدشاه که به درجه والای علمی وی پی میبرد، فرمان می دهد که او را نیز آقابزرگ خطاب کنند. او به حاکم وقت، محمدتقی خانبان دستور می دهد مسجد و مدرسه ای به نام آقابزرگ بسازند.
معماری مسجد آقابزرگ
مسجد آقابزرگ به سبک مدارس چهارباغ و صدر اصفهان بنا شده و دارای سه شبستان نیز می باشد. کتیبه های مسجد آقابزرگ توسط محمد ابراهیم، محمدحسین و سید صادق کاشانی که از خوشنویسان برجسته آن زمان بودند، نگاشته شده است.
مسجد آقابزرگ دارای پنج طبقه و دو صحن در بالا و پایین می باشد. بدون شک شاخصه این بنا این است که مسجد و مدرسه را با هم تلفیق کرده است و در آن همه فضاهای متنوع و مورد نیاز مدرسه و مسجد باهم قرار گرفته است. این نوع ساختار را می توان نوعی شکستن اصول طراحی سنتی دانست. از این رو نمی توان آن را با نمونه های دیگر مقایسه کرد.
بخش های مختلف مسجد آقابزرگ
پیرنشین: پیرنشین را می توان اولین قسمت مدرسه و مسجد آقابزرگ دانست. پیرنشین به سکویی گفته می شود که جلوی در قرار دارد و برای استراحت رهگذرانی است که از آنجا عبور می کرده اند.
ورودی و سردر: یکی از شاخصه های مسجد آقبزرگ وجود سردر می باشد زیرا ساخت سردر در مساجد رایج نبوده. در بالای در کتیبه ای دیده می شود که قصیده ای بر روی آن حک شده است. در ورودی اصلی با گره چینی، کنده کاری و گل میخ تزئین شده است. ٦٦٦٦ میخ به نشان تعداد آیات قرآن بر روی در زده شده است.
هشتی: فضای سرپوشیده ای که بعد از ورودی مسجد قرار دارد هشتی است. در دو سمت هشتی اتاق خادم دیده می شود. پس از هستی دو دالان مسقف قرار دارند که دسترسی به صحن و سرای مسجد و مدرسه آقابرزگ را ممکن می سازند.
مهتابی یا زمستانه نشین: مهتابی، اولین قسمت ورودی مسجد است. مهتابی محوطه ای باز است که در زمستان استفاده می شود. در وسط زمستانه نشین سنگ هایی از جنس مرمر قرار دارند که با انعکاس نور از خود، نور طبقه پایینی را نیز تامین می کنند.
صحن مرکزی: صحن مرکزی مسجد آقابزرگ دارای دو قسمت می باشد: حیاط گودال باغچه و حیاط همکف. حیاط گودال باغچه حیاط طبقه پایینی است و به مدرسه اختصاص دارد. حیاط همکف یا حیاط طبقه بالایی همسطح معابر مسجد و مدرسه آقابزرگ است.
شبستان: در مسجد آقابزرگ سه شبستان ساخته شده است. شبستان زمستانی در قسمت شمالی قرار دارد و دارای ستون هایی از آجر و سنگ است. نور شبستان از طریق روزنه های که در پوشش سنگی بنا وجود دارد تامین می شود. شبستان جنوبی به صورت نیم طبقه ای است. شکستگی های سقف، نور این قسمت را تامین می کند. شبستان غربی بعدا به بنا افزوده شده است و دارای ٢٠ ستون آزاد و ٣٠ چشمه طاق آجری است.
جاهای دیدنی اطراف مسجد آقابزرگ:
بازار سنتی، خانه بروجردی ها، حکام سلطان امیراحمد، خانه طباطبایی ها
