روستای پالنگان
در کشور عزیزمان ایران روستاهای زیادی با معماری پلکانی وجود دارند که هر بیننده ای را مجذوب خود می کند. روستاهای پلکانی در دامنه کوهها ساخته شده و اکثر آنها قدمتی باستانی دارند. در این روستاها خانه ها به صورت طبقه طبقه بنا می شوند به نحوی که حیاط یک خانه، پشت بام خانه دیگری است و همین نشان دهنده صمیمیت بین اهالی روستاست. یکی از معروف ترین روستاهای پلکانی ایران، روستای ماسوله است اما در جای جای ایران زمین می توان چنین روستاهایی را یافت. در این مطلب از شیدرخ تراول قصد داریم یکی از روستاهای پلکانی استان کردستان، روستای پالنگان را معرفی کنیم که به ماسوله کردستان معروف است.
رزرو هتل و بلیط دلخواهتان را از ما بخواهید
معرفی روستای پالنگان
یکی از دیدنی ترین روستاهای ایران و از جاذبه های گردشگری کردستان، روستای پالنگان است که مردمان محلی به آن پلنگان می گویند. پالنگان یکی از روستاهای ژاورود از توابع شهرستان کامیاران است که در مرز بین کردستان و کرمانشاه و ابتدای منطقه اورامان واقع شده. این روستا با طبیعت بکر و بی نظیر در دامنه ارتفاعات شاهو جای گرفته که جنوب غربی آن کوههای کل و سرلو و جنوب شرقی روستا را گردنه زمان گریوه احاطه کرده است. ارتفاع روستا از سطح دریا 1020 متر است و آب و هوایی معتدل و خشک دارد که بهترین زمان سفر به آن فصل بهار و تابستان است.
رودخانه خروشان تنگه ور از میان روستا می گذرد و آن را به دو نیم تقسیم کرده است. بخش زیادی از آب رودخانه از چشمه هایی که در فاصله 800 متری جنوب شرقی روستا قرار د ارد، تامین می شود.
وجه تسمیه روستای پالنگان
با شنیدن نان روستا اولین چیزی که به ذهن می رسد پلنگ است که با نام روستا ارتباط دارد. گفته می شود که در گذشته در کوههای این منطقه پلنگ زندگی می کرده و به همین علت مردمان محلی آن را پلنگان نامیدند و بعدها به پالنگان شناخته شد. پالنگ در زبان کردی به معنی تکیه گاه است.
تور روستاگردی شیدرخ تراول
تاریخچه روستای پالنگان
معماری منحصربفرد روستا نشان دهنده قدمت تاریخی آن است. وجود قلعه تاریخی و پل های قدیمی از دوره های مختلف این موضوع را تایید می کند. هسته اولیه روستا بعد از اسلام و در دوران سامانیان شکل گرفته و در گذشته محل فرمانروایی امرای کلهر بوده و زمانی نیز مرکز حکومت بنی اردلان از حاکمان کردستان بوده است. این روستا با حفظ فرهنگ و آیین های کهن در فهرست آثار ملی ایران نیز به ثبت رسیده اند.
معماری روستای پالنگان
مردمان این روستا خانه های خود را به صورت پلکانی در دو طرف دره تنگی ور و در دامنه شرقی و غربی بنا کرده اند. در این نوع معماری خانه ها بر روی هم ساخته می شوند و پشت بام خانه پایینی به عنوان حیاط خانه بالایی استفاده می شود. مصالح بکار رفته در ساخت خانه ها، بومی و اغلب سنگ هستند که به روش خشکه چینی( بدون ملات) بر روی هم قرار گرفته اند. این نوع معماری از فرهنگ غنی مردم و شرایط جغرافیایی نشات می گیرد و هماهنگی انسان با طبیعت را نشان می دهد. برای ساخت خانه ها، بدنه کوه را تراشیده اند تا فضایی ایجاد کنند و بعد در آن فضاها خانه های سنگی خود را بنا کنند.
آداب و رسوم مردم پالنگان
مردمان روستای پالنگان کرد و سنی مذهب هستند که گویش اورامی دارند. از مراسم سنتی آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
نوروز کردی: از آنجا که بهار زودتر از جاهای دیگر به پالنگان می رسد و گیاهان روستا نسبت به سایر نقاط سردسیر کردستان زودتر رشد می کنند، جشن نوروز در هفته اول اسفند برگزار می شود. این مراسم در منطقه اورامان با مرکزیت پالنگان برگزار می شود. روشن کردن آتش، رقص کردی و پخش شیرینی و کلوچه سنتی از جمله کارهایی است که در این جشن انجام می شود.
بازی های محلی: در روستای پالنگان انواع ورزش ها و بازی های محلی انجام می شود. مردمان روستا اغلب در سوارکاری مهارت دارند. گرزبازی، قل قلان و چاک چاک از بازی های رایج روستاست.
موسیقی محلی: موسیقی کردی از غنا و شور و حال خاصی برخوردار است و انواع آهنگ های شاد و یا حزین آن در مراسم مختلف نواخته می شود. انواع موسیقی کردی سیاه چمانه، چپله و گریان آواها و آهنگ های رایج در روستاست. برخی رقص های گروهی به نام هلپرکی با همراهی زنان و مردان فامیل که دست در دست داده اند، از جمله مراسم محلی است که بخصوص در عروسی ها متداول است.
کوچ عشایر: تماشای آهنگ کوچ عشایر یکی از زیباترین صحنه هاست. آب و هوای بهاری و معتدل روستا، مردمان عشایر را در این فصل به این سمت می کشاند. در هنگام کوچ عشایری مراسم های سنتی نیز انجام می گیرد.
تور عشایرگردی شیدرخ تراول
جاذبه های روستای پالنگان
چشمه های پالنگان
پالنگان علاوه بر معماری اصیل روستا از طبیعت سرسبز و چشم نوازی نیز برخوردار است. در این روستا بیش از 20 چشمه وجود دارد که هشت چشمه دائمی و بقیه فصلی هستند که از معروف ترین آنها چشمه های سیدعلاالدین، خاتون و شیته در باغ شیخ عمر هستند. چشمه های پالنگان به داخل رودخانه های سیروان و تنگی ور می ریزند و آبی گوارا و خوش طعم دارند. در 10 کیلومتری شمال غربی پالنگان و در دامنه کوههای روستای گواز، چشمه های آب معدنی وجود دارند که رنگ آن شیری است و دارای مواد معدنی چون آهن و گوگرد است.
رودخانه های پالنگان
مهم ترین رودخانه روستای پالنگان، رودخانه سیروان است که از میان روستا جریان دارد و در اطراف آنن فضایی دلنشین و محل زندگی انواع پرندگان و ماهیان است.
آبشارهای پلنگان
از ریزش و جریان آب چشمه های روستا، آبشارهای خروشانی در جای جای روستا شکل گرفته. یکی از این آبشارهای زیبا را می توان در باغ شیخ عمر در میان انبوه درختان مشاهده کرد .
قلعه پالنگان
قلعه تاریخی پالنگان در 800 متری جنوب شرقی روستا، در بلندای کوه و در نزدیکی چشمه های شیخ علاالدین، شیخ عمر و شیخ خاتون قرار دارند. این قلعه محل فرمانروایی امرای کلهر بوده که بعدها توسط خاندان اردلان تصرف شده و بیش از 470 سال مرکز حکومت بنی اردلان بوده است.
پل های تاریخی پالنگان
روی رودخانه تنگی ور پل های زیادی برای رفت و آمد اهالی روستا وجود دارد که ایستادن بر روی این پل ها و تماشای منظره های اطراف بسیار دلنشین است.
قبرستان پالنگان
در روستای پالنگان، یک قبرستان قدیمی وجود دارد که تعدادی سنگ قبر با خط کوفی مربوط به قرن های هفتم و هشتم هجری در آن وجود دارد.
سوالات و نظرات خود را درباره این مطلب با ما به اشتراک بگذارید
عضویت در خبرنامه شیدرخ تراول
مطالب مرتبط و خواندنی امروز
روستای بلبر کجاست
آیا منطقه اورامانات را می شناسید؟
