خردادگان، جشن پاسداشت آب وگیاه
در فرهنگ غنی ایران باستان جشن ها و آیین های بسیاری وجود داشته است. در تقویم باستانی هر روزی از هرماه یک نام داشت که با نام های سال یکی بود و زمانی که اسم روز با اسم ماه یکی می شد، آن روز را جشن میگرفتند، از آنجا که سال ۱۲ ماه دارد، ۱۲ جشن باستانی نیز وجود داشته که بسیاری از آنها اکنون فراموش شده اند. امروزه تنها جشن نوروز و یلدا حفظ شده و در بین ایرانیان برگزار میشود.
جشن های ماهیانه زمان باستان به شرح زیر است:
1-جشن فروردگان( روز نوزدهم فروردین)
2-جشن اردیبهشتگان( روز سوم اردیبهشت)
3-جشن خردادگان(روز ششم خرداد)
4-جشن تیرگان( روز سیزدهم تیر)
5-جشن امردادگان( روز هفتم مرداد)
6-جشن شهریورگان( روز چهارم شهریور ماه)
7-جشن مهرگان( روز شانزدهم مهر)
8-جشن آبانگان( روز دهم آبان)
9-جشن آذرگان(روز نهم آذر)
10-خرم روز( روز یکم هرمزد در دی ماه)
11-جشن بهمنگان( روز دوم بهمن)
12-جشن اسفندگان(روز پنجم سپندارمذ در ماه اسفند)
روز ششم هر ماه خرداد نام داشته ، بنابراین در ۶ خرداد جشن خردادگان برپا می شده است. در ادامه این مطلب میخواهیم این جشن باستانی ایران زمین را بیشتر معرفی کنیم .
رزو بلیط و هتل دلخواهتان در شیدرخ تراول
تور بانوان شیدرخ تراول
خردادگان چیست؟
خرداد پنجمین امشاسپند از ۶ امشاسپند در آیین ایران باستان است. امشاسپند به معنای بهترین نظم و قانون است( کسی که نظم و قانون را مقدر می کند).
شش امشاسپندها به این ترتیب هستند:
بهمن( نگهبان جانوران)، اردیبهشت( نگهبان گیاهان، چمنزار و آتش)، شهریور( نگهبان فلزات)، سپندارمذ( اسفند، دارنده خرد)، خرداد( نگهبان آب و نابودگر دیو مرگ)، امرداد( نماد جاودانگی).
خرداد در اوستا هئوروتات و در پهلوی خرداد یا هردات است. خرداد از صفات اهورامزدا و نشانه کمال و رسایی است. در زمان باستان بر این عقیده بودند که هریک از چهار عنصر طبیعت یعنی آتش ، باد، آب و خاک هریک الهه ای بر روی زمین دارند. خرداد نیز الهه آب است و نگهبانی از آن را برعهده دارد. او کسی است که افراد را در چیرگی بر تشنگی یاری می کند و زرتشتیان در هنگام نوشیدن آب از او به نیکی یاد میکنند.ور باور ایرانیان، خرداد در هنگام حمله ی اهریمن، آب را به یاری فروهرها می ستاند، به باد می سپارد و باد آن را با شتاب به سوی کشورها می برد و به وسیله ی ابر می باراند. از این رو جشن خردادگان در ستایش آب برگزار می شود. نگهداری از آب و شادابی گیاهان از وظایف اصلی خرداد است و خرداد مظهر تندرستی و سلامتی است.
خرداد مظهر کمال و رشد آدمی است که درنهایت منجر به جاودانگی و بی مرگی (امرداد ) خواهد شد. دلیل اینکه همواره خرداد و امرداد را بهم مرتبط می دانند ، پیوند ناگسستنی کمال و جاودانگی است.
گل سوسن نیز یکی از نمادهای جشن خردادگان است. در نمادهای دینی و هنری، سوسن نشان پاکی است. در اسطوره های ایرانی از آنجا که در این جهان پاسداری از آب ها کار اصلی امشاسپند خرداد است و سوسن نیز گل ویژه این امشاسپند است، گل سوسن را به آناهیتا ایزدبانوی آب های روان نسبت می دهند. در اسطوره های ایرانی سوسن و سرو را نمادهای آزادی می دانند.
تور روستاگردی شیدرخ تراول
آیین های جشن خردادگان
از آیین های مهم این جشن، رفتن به سرچشمه ها یا کنار دریا و رودها است و با نیایش اهورامزدا و جشن و سازمانی تن خود را در آب میشویند.از دیگر سنت های رایج، کندن چاه، نو کردن کاریزهاو تمیز کردن حوی ها و قنات ها است.
ابوریحان بیرونی نیز در آثار الباقیه به مراسم شستشوی ویژه ای که دراین روز برگزار می شده است اشاره کرده است. یک روز قبل از جشن خردادگان مردم به نظافت خانه می پرداختند و صبح روز بعد آبتنی کرده، لباس نو می پوشیدند و از خانه خارج می شدند. از ویژگی های این جشن آن است که ریسمانی از ابریشم هفت رنگ که نشانه رنگ های رنگین کمان است را با سیم نازکی به هم می بافتند و در صبح روز تیر به مچ دستشان می بستند . سپس ده روز بعد، در روز باد آن را به دست باد می سپردند.
سوالات و نظرات خود را درباره این مطلب با ما به اشتراک بگذارید
عضویت در خبرنامه شیدرخ تراول
مطالب مرتبط و خواندنی امروز که نباید آنها را از دست داد:
سپاه جاویدان یا گارد جاویدان
آرامگاه های هخامنشی
پنه لوپه زن غمگین ایرانی در یونان